Trước tiên, nhóm muốn xe đạp được sử dụng phổ biến hơn cho mục đích du lịch tại một số tuyến phố của TP.HCM với dự án Bike – Sharing.
Dự án thiết thực này là của Vũ Hoàng Việt và Vũ Thị Hương Trang, cùng là sinh viên khoa quy hoạch, ĐH kiến trúc TP.HCM. Nhóm sinh viên xây dựng dự án này trước đề xuất của Sở GTVT TP.HCM về việc cấm xe máy vào nội thành thành phố vào năm 2030.
Phố đi bộ Bùi Viện được nhóm đề xuất trở thành trạm trung chuyển xe đạp cho các tuyến du lịch bằng phương tiện này ở TP.HCM. Ảnh: NVCC.
Tạo dựng văn hóa xe đạp từ…người nước ngoài
Phố đi bộ Bùi Viện (Q.1, TP.HCM), với không khí cuộc sống phố phường phương Đông nhộn nhịp xen lẫn văn hóa ẩm thực đa dạng mà ở các nước châu Âu – Mỹ không có, đã thu hút được lượng lớn khách du khách nước ngoài đến.
Vũ Hoàng Việt, thành viên nhóm cho rằng, điều này cho thấy việc phát triển giao thông công công giúp tăng sự hấp dẫn cho Bùi Viện là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, hiện trạng hiện nay hệ thống xe buýt chưa hấp dẫn, BRT (xe buýt nhanh), xe điện cũng như đường sắt thành phố chưa phát triển.
Trong tương lai TP.HCM sẽ áp dụng đề án về việc dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận nội thành vào năm 2030. Đề án này nhằm kiểm soát xe cá nhân, giải quyết các vấn đề giao thông hiện tại như ùn tắc kéo dài, thiếu bãi gửi xe, đặc biệt giảm lượng khí thải của phương tiện cá nhân.
“Chính vì vậy, nghiên cứu áp dụng mô hình Bike-sharing cho tuyến phố Bùi Viện là hết sức cần thiết, tạo tiền đề cho áp dụng rộng rãi sau này”- Việt chia sẻ.
Nhóm tiến hành khảo sát người dân trong khu vực, đặc biệt là người nước ngoài (khách du lịch, người đi làm). Đa số họ mong muốn có một phương tiện giao thông tiện lợi và có lợi cho sức khỏe là xe đạp (ở đất nước họ sử dụng hằng ngày) để di chuyển những quãng đường ngắn.
Ví dụ như trạm giao thông công cộng đến nơi làm việc hoặc dùng để di chuyển tham quan trong thành phố, nơi mà đường xá nhỏ hẹp.
Từ nhu cầu đó, nhóm muốn tạo dựng một loại hình xe công cộng mới có thể giúp cho TP.HCM văn minh, hiện đại giống như các thành phố lớn trên thế giới như Thượng Hải, Singapore,.. Đây là những thành phố xe đạp công cộng mới phát triển rất nhanh, thân thiện với môi trường hơn cũng quảng bá hình ảnh đậm chất Sài Gòn xưa.
Đề tài của nhóm đề xuất ở phố Bùi Viện bởi lý do khu vực này đây tập trung rất nhiều người nước ngoài tới tham quan cũng như lưu trú tại các khách sạn gần đây. Việc đặt trạm xe đạp tại đây giúp họ dễ dàng tiếp cận với loại giao thông công cộng thân quen đối với họ nhưng chưa phố biến rộng.
Mặt khác, vị trí phố đi bộ Bùi Viện nằm ở trung tâm thành phố, khoảng cách đi đến những điểm tham quan du lịch nổi tiếng của thành phố, thích hợp cho việc sử dụng xe đạp.
Du lịch nội thành bằng xe đạp
Theo đó, nhóm sẽ quy hoạch phố đi bộ Bùi Viện thành một trạm trung chuyển chính của hệ thống xe đạp công cộng Bike – Sharing. Hệ thống các trạm xe đạp sẽ được sử dụng ở khu vực này. Trước mắt nhóm sẽ thiết lập các tuyến giao thông bằng xe đạp với mục đích du lịch đến các địa điểm như phố đi bộ Nguyễn Huệ, bưu điện TP.HCM, nhà thờ Đức Bà,…
“Các tuyến này đều có một phần đường phù hợp để đi xe đạp nên nhóm đề xuất phát triển hệ thống đường xá phục vụ cho dự án. Ngoài ra, nhóm cũng sẽ xây dựng các ứng dụng di động nhằm quản lý việc sử dụng xe đạp để người dân có trải nghiệm tốt hơn khi di chuyển trên các tuyến du lịch”- Việt chia sẻ.
Hai thành viên nhóm muốn xây dựng TP.HCM thành một thành phố với nhiều xe đạp hơn. Ảnh: NVCC.
Mục tiêu hiện tại của nhóm là phố biến loại hình di chuyển xe đạp này với người nước ngoài giúp họ di chuyển đến những điểm du lịch và điểm làm việc của họ một cách dễ dàng hơn. Như cách mà họ sử dụng xe đạp ở đất nước của họ, tránh phụ thuộc vào cách dịch vụ vận chuyển công nghệ hay phải tìm mua một chiếc xe máy và rất khó để làm quen.
Việc thay đổi thói quen từ sử dụng phương tiện cá nhân sang sử dụng xe đạp cần một quá trình dài. Nhóm đề xuất sử dụng chính hình ảnh người nước ngoài sử dụng xe đạp di chuyển tại những điểm du lịch của thành phố, từ đó tạo một xu hướng mới cho giới trẻ Việt Nam.
Trong quá trình nghiên cứu, việc nghiên cứu vị trí đặt trạm của nhóm có một số khó khăn. Việc đặt trạm tại trước một khách sạn, nhóm phải xin phép và giải thích về mô hình cũng như mục đích của đề tài cho chủ khách sạn (một người trung niên) hiểu rõ và chấp nhận.
Dự định của nhóm là sẽ có một nghiên cứu về tuyến đường, thiết kế đô thị, phân chia không gian vỉa hè, cảnh quan, biển hiệu… nhằm phục vụ cho việc di chuyển bằng xe đạp nhằm bổ sung thêm tính khả thi cho dự án..
Hiện tại, sau khi tham gia và đạt giải khuyến khích tại giải thưởng sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018, đề tài của nhóm đã được Sở Du lịch TP.HCM tiếp nhận để ứng dụng.
“Nhóm mong đề tài được nghiên cứu thêm và sớm đưa vào thực tiễn”- Vũ Thị Hương Trang, thành viên nhóm chia sẻ.